Internet of Things en sensoren, robotica, artificiële intelligentie, virtual en/of augmented reality, big data, deep learning, blockchain… Sommige van deze termen waren enkele jaren geleden nog onbekend bij het grote publiek. Vandaag de dag ontwikkelen deze technologieën zich in hoog tempo en staan ze op het punt om zich te integreren in alle aspecten van ons dagelijks leven.
We hoeven alleen maar te kijken naar de massale opkomst van artificiële intelligentie in onze smartphones, auto’s en persoonlijke digitale assistenten om dit te beseffen. Dit fenomeen zorgt voor aanzienlijke veranderingen in ons dagelijks leven, onze samenlevingen en de wereldeconomie, en vooral in onze beroepen. Aangezien de digitale technologie steeds meer deel uitmaakt van onze samenlevingen en economieën, bieden jobs in de IT-sector veel kansen aan vrouwen en mannen met zeer uiteenlopende profielen.
Een maatschappelijke en economische uitdaging
Naast deze technologische ontwikkelingen worden alle sectoren binnen de Belgische arbeidsmarkt gedigitaliseerd en hervormd. Dit gaat niet zonder gevolgen voor de werknemers: sommige zullen zich moeten bijscholen om deze ontwikkelingen bij te houden, terwijl andere beroepen simpelweg zullen verdwijnen. In zijn studie “Shaping the future of work « Shaping the future of work »[1], schat Agoria dat tegen 2030 meer dan 310 000 werknemers zich zullen moeten omscholen om een nieuwe baan te vinden omwille van de toekomstige digitalisering van de economie.
Huidige en toekomstige arbeidsbehoeften van Belgische werkgevers
In België zijn bedrijven actief op zoek naar mensen die gespecialiseerd zijn in de informatica.
In het kader van de barometer van de digitale sector in Wallonië 2018 heeft het platform Digital Wallonia meer dan 140 Waalse bedrijven uit de sector ondervraagd en kon het de profielen in kaart brengen waar de bedrijven tegenwoordig de meeste vraag naar hebben:
- 55% van de deelnemende bedrijven is op zoek naar systeemanalisten;
- 46% naar IT project managers;
- 27% naar webontwikkelaars;
- 23% naar beveiligings- en encryptiespecialisten;
- En 23% naar webmasters en data-analisten.
Informatica: een essentiële en gediversifieerde sector
De fundamenten van hardware en software van de huidige informatica werden slechts 50 jaar geleden gelegd. Dertig jaar geleden ontstond het internet en werd de term World Wide Web bedacht.
Tegenwoordig zijn de sectoren van onze samenlevingen die geen gebruik maken van deze technologieën zeldzaam en hebben steeds meer mensen toegang tot het internet of tot een computer. Naar schatting waren er in 2018 meer dan 4 miljard internetgebruikers (meer dan 54% van de wereldbevolking) en meer dan 3 miljard gebruikers van sociale netwerken[1].
U bent zich vast bewust van de groeiende aanwezigheid van informatica in ons leven, maar heeft u enig idee van de omvang van de dagelijkse en professionele activiteiten die tegenwoordig gebruik maken van deze technologieën? Om u een idee te geven vindt u hier een kleine (niet uitputtende!) lijst, samengesteld door de Katholieke Universiteit van Leuven[2] :
” Laten we beginnen met de meest voor de hand liggende: internet, gsm’s, homebanking, e-commerce, smartphones, games. Maar ook:
- Bedrijfs– of ziekenhuisbeheer met betrekking tot zowel financiële middelen als menselijke hulpbronnen.
- De productie wordt steeds verder geautomatiseerd en natuurlijk worden robots door computers aangestuurd.
- • Onze huizen beschikken zelfs over steeds meer elektronische apparaten (domotica) die het gebruik van verlichting, deuren, alarmen en zelfs de koelkast beheren.
- Verkeer- en spoorveiligheid rusten eveneens op informatica. Denk bijvoorbeeld aan verkeersbheer, spoorwissels…
- • In de entertainmentsector wordt informatica ook gebruikt voor het beheer van tickets en zalen.
- • In de energiesector worden de productie en veiligheid van energiecentrales of het beheer van het elektriciteitsnet momenteel grotendeels ondersteund door computers.
- In de medische sector maken scanners en veel andere systemen gebruik van computers om de zeer grote hoeveelheid aan verzamelde gegevens te beheren. Hierdoor kunnen deze verwerkt worden om een vooraf geanalyseerd “beeld” te verkrijgen dat gemakkelijker leesbaar is voor specialisten. »
[1] https://www.blogdumoderateur.com/chiffres-internet
[2] https://uclouvain.be/fr/instituts-recherche/icteam/ingi/les-metiers-de-l-informaticien.html
Welke arbeidskansen?
De arbeidsmarkt en onze samenlevingen hebben een groeiende behoefte aan informatici. Daarnaast biedt dit gebied zeer uiteenlopende mogelijkheden en biedt het hierdoor veel mensen de kans om binnen deze sector een weg te vinden die aansluit bij hun karakter en interesses.
Het is echter niet altijd gemakkelijk om een weg te vinden in het geheel aan mogelijke jobs in de IT-sector. Voor beginners kunnen de functietitels in vacatures verwarrend overkomen en is het soms moeilijk om de link te leggen tussen een functietitel en het bijbehorend opleidingstraject. Dit is echter begrijpelijk als men inziet dat werkgevers zeer nauwkeurige en specifieke behoeften hebben en een vacature benoemen op basis van het te verrichten werk in plaats van de bestaande opleidingen.
Voor meer duidelijkeheid kunnen we de beroepen al indelen naar technisch gebied, zoals in onderstaande grafiek [1] :
[1] Source : https://www.idec.ch/PDF/le_metier.pdf
Hier merkt u dat er al een onderscheid gemaakt kan worden tussen beroepen met betrekking tot hardware (technici, webmasters…) en beroepen met betrekking tot software (ontwikkelaars, programmeurs…). Deze eerste richting is op de horizontale as van de grafiek opgenomen. De verticale as geeft het opleidings- of ervaringsniveau weer die de functie of positie vereist. Het is in feite gemakkelijk te begrijpen dat een IT- of projectmanager meer verantwoordelijkheden en een hogere opleiding nodig heeft dan een beheerder of programmeur.
Welke jobs zijn er in de IT-sector?
Jobs in de cybersecurity
cybersecurity is een gebied waar veel vraag is naar specialisten. Nooit eerder in onze samenlevingen is informatie op zulke intense wijze gegenereerd, verzameld, opgeslagen en verwerkt. De risico’s gebonden aan het verlies, de verdwijning, het hacken of het frauduleus gebruik van bedrijfs- of gebruikersgegevens zijn zijn vergroot omdat het internet het mogelijk maakt om een steeds grotere verscheidenheid aan apparaten (zoals computers, smartphones, verbonden toestellen…) aan te sluiten.
Mensen die werkzaam zijn op het gebied van cybersecurity zijn dan ook experts die de functie hebben « gebruik te maken van alle toegestane middelen (wetten, beleidsvormen, hulpmiddelen, veiligheidsconcepten en -mechanismen, methoden voor risicomanagement, acties, opleidingen, optimale werkwijzen en technologieën) om personen en de materiële en immateriële IT-activa (direct of indirect verbonden met een netwerk) van staten en organisaties te beschermen. »[1].
Jobs in de data-analyse[1]
het fenomeen van massale gegevens (Big data), dat uit de groei van de opslag- en verwerkingscapaciteit is ontstaan, heeft geleid tot veranderingen in de beroepen die de besluitvorming ondersteunen.
Verschillende beroepen die gevordere wiskundige vaardigheden vereisen, zijn nu in opkomst. Bijvoorbeeld:
- Een data scientist is een specialist in de analyse van gegevens uit meerdere bronnen ten behoeve van een bepaalde sector (financiën, marketing, enz.) binnen een bedrijfsafdeling;
- Een data analyst werkt binnen de afdeling informatiesystemen, waar hij/zij softwareoplossinge ontwikkelt en beheertn voor de terbeschikkingstelling van data.
[1] https://www.economie.gouv.fr/files/files/directions_services/cge/Rapports/2016_04_12_2015-10.pdf
Het beroep van netwerkbeheerder
netwerkbeheerders zijn verantwoordelijk voor het beheer van een netwerk, d.w.z. voor het beheren van de computeraccounts en machines binnen het computernetwerk van een organisatie (bv. een bedrijf). Het beheer van een dergelijk netwerk bestaat uit zowel hardware- als softwareaspecten.
Deze beheerder wordt vaak bijgestaan door een ingenieur in computerarchitectur die de netwerkarchitectuur bedenkt en ontwerpt. Netwerkbeheer is een computerdiscipline die zich soms naar de telefonie kan uitbreiden.
Beroepen gerelateerd aan sociale media
Facebook, Twitter, Instagram, Tik Tok en anderen hebben zich ontwikkeld tot essentiële communicatiemiddelen voor onze generatie. Bedrijven beseften al erg snel het belang van deze netwerken om hun bekendheid bij hun klanten te vergroten en dit heeft op zijn beurt de manier waarop deze bedrijven met hun klanten communiceren veranderd. Zo zijn er nieuwe beroepen ontstaan: enerzijds is er de functie van « social media beheerder (of social media manager, community architect, social media architect, verantwoordelijke voor social media, social media strateeg, community leader). Hij of zij zorgt voor de omschrijving van de communicatiestrategie van een organisatie over sociale media binnen de verschillende afdelingen (met name human resources, communicatie, marketing en innovatie) ».
Aan de andere kant is er ook « de community manager die als taak heeft om de zichtbaarheid van een organisatie op het internet te ontwikkelen en om over haar e-reputatie te waken ».
Het beroep van technisch monteur/installateur/reparateur
de onderhoudstechnicus zorgt voor de montage, installatie en goede werking van computers, software en randapparatuur (printers, scanners…).
Dit omvat het opsporen van storingen of afwijkingen en het herstellen of vervangen ervan. Hij/Zij moet zo snel mogelijk betrouwbare diagnoses stellen en treedt meestal op in noodsituaties, vaak ter plaatse maar soms ook via het netwerk. Zijn werk bestaat ook uit het anticiperen op storingen en het zorgen voor een optimale werking van de apparatuur.
Opgelet, deze technicus mag niet verward worden met de supportmedewerker (of helpdeskadviseur), die meestal op afstand optreedt (per telefoon of videogesprek) om zijn klanten of bedrijven bij te staan.
Het beroep van ontwikkelaar / programmeur
de ontwikkelaar is verantwoordelijk voor het ontwerpen van software met behulp van programmeertalen (een programmeertaal is een taal die wordt gebruikt om algoritmen te formuleren en computerprogramma’s te produceren die deze algoritmen toepassen).
Er zijn verschillende soorten ontwikkelaars, afhankelijk van de sector waarin u gaat werken[1] :
- De computerontwikkelaar (Web): de webontwikkelaar is verantwoordelijk voor de broncodes die de basis van de verschillende programmeertalen van het internet vormen, onder andere samengesteld uit talen zoals HTML, CSS of XML, geïnterpreteerde talen zoals PHP Hypertext Preprocessor, ASP Active Server Pages, Pascal, Perl of JavaScript, of objecttalen (POO) samengesteld uit C++, Java, Ruby, of Python.
- De multimedia-ontwikkelaar of grafisch ontwerper is verantwoordelijk voor de grafische vormgeving (WebArt, Webdesign) of de inkapseling van dynamische audio/video-onderdelen.
- De software-ontwikkelaar of software-ontwerper: verantwoordelijk voor het bouwen van specifieke programma’s bestemd voor een entiteit of doel, zoals mobiele toepassingen voor mobiele omgevingen, toegepaste software voor ingebouwde systemen of domotica.
Maar hoe zit het met de mogelijkheden om een baan te vinden in deze sector? Ook hier biedt de KU Leuven ons enkele antwoorden:
« Uit de resultaten van opeenvolgende studies onder afgestudeerden (uitgevoerd in 2010 en 2016) blijkt dat 73% van de afgestudeerden al vóór hun afstuderen een contract op zak hadden. 92% % heeft werk minder dan 3 maanden na het afstuderen. Het is dus duidelijk dat de arbeidsmarkt in deze sector veelbelovend is. 92% van de afgestudeerden van de laatste 5 jaar hebben een baan in de IT-sector. Ze hoeven zich niet vroegtijdig te heroriënteren naar andere sectoren, maar beginnen gemakkelijk aan hun loopbaan met werk dat verband houdt met hun studierichting. »
IT is dus een sector die volop in beweging is en deze trend zal zich voorlopig doorzetten!
Een toegankelijke beroepstak voor personen met een handicap
U moet weten dat veel jobs in de IT-sector een dubbel voordeel hebben: enerzijds gaat het hier vaak om min of meer zittend werk en anderzijds komt de vraag veelal uit grote stedelijke gebieden. Dit zijn belangrijke voordelen ten aanzien van vervoer en van de toegankelijkheid van de werkplekken.
Bovendien zijn er slechts weinig aanpassingen nodig om de werkplekken geschikt te maken voor personen met een handicap. Dit is een voordeel voor werkgevers en maakt deze beroepen bovendien vrij toegankelijk voor personen met een handicap.
Deze sector leent zich daarom beter dan andere voor de omscholing van werknemers als zij invalide worden. Kijkt men voorbij bestaande clichés, bijken veel van deze beroepen bovendien geen hoog wiskundeniveau of wetenschappelijke studierichting te vereisen.
In Brussel is er ook een overeenkomst tussen Bruxelles Formation en de dienst PHARE om de toegang van personen met een handicap tot de verschillende opleidingen van Bruxelles Formation te vergemakkelijken.
Hoe kunt u zich bijscholen in Brussel ? Enkele opties…
Leer de basisprincipes van de informatica:
Wilt u leren hoe u een computer moet gebruiken? Kies dan voor een cursus eerste kennismaking met computers of een cursus introductie tot computers EN kantoorsoftware.
Voor een lijst met inleidende cursussen kunt u terecht op het volgende adres: http://www.dorifor.be/article/s-initier-a-la-bureautique-541.html
De cursussen in deze lijst zijn gratis of kosten minder dan €2 per uur.
Indien u dat wenst, kunt u zich ook inschrijven voor de computercursussen die worden aangeboden door de Werkcentrale. Wij bieden de volgende cursussen aan: Word 2016, Excel 2016, inleiding tot e-mail en voorbereiding op psychotechnische examens. Om toegang te krijgen tot onze cursussen moet u ingeschreven zijn bij Actiris of bij een van haar partners en een zekere beheersing van gesproken en geschreven Frans hebben.
Bezoek de volgende pagina om de data van onze komende cursussen te raadplegen: http://www.werkcentraledelemploi.be/nl/werkzoekenden/informatica/
Een kwalificatie- of beroepsopleiding volgen:
Bruxelles Formation
is de Franstalige overheidsdienst die verantwoordelijk is voor beroepsopleiding in het Brussels Gewest. Het is een opleidingsdienst, maar ook de dienst voor beroepsopleiding binnen het Brussels Gewest.
Dit centrum biedt opleidingen aan voor werkzoekenden, maar ook voor werknemers die hun vaardigheden willen actualiseren of verder ontwikkelen. Bruxelles Formation biedt taalopleidingen aan en opleidingen voor de logistieke sector, de industriesector, de kantoor- en dienstensector, de bouwsector en natuurlijk de IT- en ICT-sector.
Aangeboden opleidingen: Gecertificeerd Microsoft systeembeheerder, Netwerkbeheerder/ Netwerkbeheerster, Junior SAP Finance Consultant, Junior SAP Logistics Consultant, Data Analist, gecertificeerde netwerkontwikkelaar, opleidingen met betrekking tot de belangrijkste systemen en netwerken, iOS-Android Mobile Application Developer, PHP en JavaScript Web Lab, Front-end Developer voor webdesigner, Graphic Designer, Digital Photo and Editing, SEO-SEA Referencing en vele anderen. Aarzel niet om hun website te bezoeken.
Contact : Beroepenpunt, Sterrenkundelaan 14, 1210 Brussel
0800/555.66
De ICT-chèques van Actiris
Als u geïnteresseerd bent in een job maar over onvoldoende computerkennis beschikt, kunt u zich gemakkelijk bijscholen met behulp van de Actiris ICT-cheques. Het gebruik van deze cheques is vrij eenvoudig: het is namelijk voldoende om in het Brussels Gewest gedomicilieerd te zijn, als werkzoekende bij Actiris ingeschreven te staan en “zelfstandig op zoek te zijn naar werk”.
Indien u dat wenst, kunt u zich ook inschrijven voor de computercursussen die worden aangeboden door de Werkcentrale. Wij bieden de volgende cursussen aan: Word 2016, Excel 2016, inleiding tot e-mail en voorbereiding op psychotechnische examens. Om toegang te krijgen tot onze cursussen moet u ingeschreven zijn bij Actiris of bij een van haar partners en een zekere beheersing van gesproken en geschreven Frans hebben.
Contact : Om een dergelijk verzoek in te dienen, moet u contact opnemen met uw Actiris-adviseur die uw verzoek zal analyseren en u zal adviseren over volgende stappen.
Interface 3
Deze Brusselse vereniging, die sinds 1988 actief is, biedt gratis opleidingen aan voor werkzoekende vrouwen. U kunt er onder andere opleidingen volgen op het gebied van IT. Bij Interface 3 kunnen vrouwen ook enkele van hun IT-vaardigheden laten certificeren.
Aangeboden opleidingen : Helpdesk IT, Game developer, systeem- en netwerkbeheerder, Webmaster – Front End Developer, Web Application developer.
Contact : Gaucheretstraat 88 – 90, 1030 Brussel
Tel : 02/219.15.10.
Evoliris vzw
is het ICT-beroepenreferentiecentrum (Informatie- en Communicatietechnologieën) van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Zijn activiteiten omvatten: opleiding, de ontwikkeling van acties gerelateerd aan werkgelegenheid, de identificatie en validatie van vaardigheden, het stimuleren van beroepen en kwalificaties in de ICT-sector en de opleidingen die ertoe leiden en sectorale monitoring (analyse van sectorale behoeften en identificatie van nieuwe vaardigheden en opleidingsbehoeften).
Aangeboden opleidingen: Zeer veel. Wij verwijzen u naar de website van Evoliris voor een volledige lijst van hun opleidingen. U vindt er onder andere opleidingen op de volgende gebieden: beveiliging en cybersecurity, administering exchange server 2016, dataverwerking met Python, datamining, Java-programmering, business analist, querying comics met SQL…
Contact : Paalstraat 14 A2, 1080 Brussel
02/475.20.00
Intec Brussel vzw
Nederlandstalig opleidingscentrum voor diverse IT-beroepen, erkend door de VDAB in overeenstemming met de eisen van de arbeidsmarkt. Al hun cursussen zijn gratis en toegankelijk voor werkzoekenden.
Aangeboden opleidingen: JAVA-ontwikkelaar, beveiligingsspecialist van IT-netwerken, servers en internet; computer- en netwerktechnicus, applicaties voor JAVA-ontwikkelaars en Internet Of Things, Digital Skills Training: logisch algoritmisch denken; Front-End developer, ICT netwerkbeheer; NET Developer.
Contact : Rouppeplein 16, 1000 Brussel
02 / 411.29.07
Molengeek
De oprichter definieert Molengeek als volgt: « Een plek waar u uw project kunt komen ontwikkelen, advies kunt inwinnen, gecoacht kunt worden en waar minitrainingen, workshops en ook evenementen georganiseerd kunnen worden. We hebben ook opleidingen ontwikkeld om mensen in staat te stellen de juiste computercodering, ontwerp of communicatie te gebruiken. » Dit centrum heeft verschillende missies: in de eerste plaats heeft de plaats als doel om ondernemerschap onder de aandacht van jongeren te brengen, en hun op die manier helpen bij de eventuele opstart van een eigen bedrijf. Het is ook een coworkingruimte, dit wil zeggen een gedeelde werkruimte die voor iedereen toegankelijk is. En tot slot worden er verschillende soorten opleidingen aangeboden.
Aangeboden opleidingen: Coding School: een intensieve opleiding van 6 maanden tot webontwikkelaar. Hiernaast biedt Molengeek andere opleidingen aan die toegankelijk zijn met ICT-cheques van Actiris: Photoshop, HTML en CSS, Sociale netwerken, Adwords, Illustrator, Indesign, Javascript.
Contact : Meelfabrieksplein 10, 1080 Sint-Jans-Molenbeek
02/880.99.50
Becode : In Code We Trust
Deze organisatie biedt dagelijkse trainingen aan om digitale technologieën aan te leren. De aangeboden cursussen zijn gespreid over een intensief programma van 6 maanden.
Aangeboden opleidingen: Web Development Training, Artificiële Intelligentietraining.
Contact : Cantersteen 10, 1000 Bruxelles
0487/44.80.49
Zelfstudie
E-learning
Waarom zou u zich niet verder ontwikkelen door middel van online cursussen ? Het internet van vandaag de dag staat vol met hulpmiddelen in verband met verschillende programmeertalen, (sociale) netwerken, webontwikkeling, beveiliging en het gebruik van diverse computersoftware. Er is iets voor alle niveaus en voor alle budgetten.
Bij online cursussen kunt u ten eerste basis computervaardigheden ( gebruik van Windows en basissoftware, opstellen en opslaan van een documenten, e-mailsoftware…) aanleren; maar u moet ook weten dat, veel zelfstudie vereist is om zich in dit domein verder te ontwikkelen. Aan de ene kant is regelmatig gebruik van de computer en verwante programma’s inderdaad van wezenlijk belang om vooruitgang te boeken; aan de andere kant is het noodzakelijk dat u op de hoogte blijft omdat technologieën en software voortdurend in ontwikkeling zijn.
Het is erg eenvoudig om cursussen te vinden! De meest eenvoudige oplossing is om op Google of YouTube te zoeken op trefwoorden die gerelateerd zijn aan wat u zoekt (bijvoorbeeld: « leer informatica », « beginnerscursus computer », « leer Word », « gebruik photoshop » of « leer programmeren ».) ezo zult u tal van links en video’s vinden. Wees echter voorzichtig met deze methode, aangezien niet alle cursussen gelijk zijn en hun kwaliteit kan variëren.
Een andere oplossing is het gebruik van online platforms die cursussen, video’s en andere oefeningen aanbieden. Hier zijn er enkele:
- Tuto.com : gratis en betalende computercursussen en tutorials. Deze site biedt u betalende video’s om te leren hoe u tientallen computerprogramma’s kunt gebruiken. De meeste video’s zijn betalend, maar er zijn nog steeds meer dan duizend gratis tutorials die erg nuttig voor u kunnen zijn!
- Developpez.com : Deze site bevat veel bronnen voor ontwikkelaars over de hele wereld. Het is gratis en in het Frans. U vindt er een uitwisselingsforum om uw vragen te stellen en vele cursussen en tutorials over programmeren en professioneel computergebruik.
- Udemy.com : Dit platform biedt online videocursussen aan over een breed scala aan onderwerpen, waaronder informatica en software. De meeste cursussen zijn betalend, maar u kunt er ook gratis cursussen vinden. Deze zijn in het Frans of in het Engels.
- Er zijn er nog veel meer! We verwijzen u naar ons artikel over MOOC’s, waar we links hebben verzameld naar online cursussen Frans en Engels.
Wilt u meer weten?
Dossier over jobs in de IT-sector op de site van de Katholieke Universiteit Leuven.
Digitaal Wallonia is de digitale strategie van Wallonië. In dit verband is een internetplatform opgericht dat informatie over projecten en andere digitale strategie-initiatieven verzamelt en verspreidt. Maar bovenal vindt u er referentie-inhoud over technologieën, uitdagingen en kansen in verband met digitale transformatie.
Artificiële intelligentie: een korte video met Hugues Bersini, professor aan de Vrije Universiteit Brussel, lid van de Koninklijke Academie van België en co-directeur van het IRIDIA-laboratorium kan hier geraadpleegd worden om dit vakgebied te ontdekken:
Voor de nieuwsgierige of de groene vingers is hier een studie van het Jean Gol Centrum te vinden over de impact van artificiële intelligentie op de gezondheids- en landbouwsector : « HOE ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE ONZE ECONOMIE DRASTISCH ZAL VERANDEREN ».
